10. De euforie van kennis

Beste Gerard

Vorige week vroeg Martin mij om als gastgokker voor de toto club drie wedstrijden te voorspellen. Nu gok ik nooit maar als ik het dan doe dan ga ik ook voor de verrassingen die echt wat opleveren. Als mijn voorspellingen zouden uitkomen zou de totoclub € 1200, – ontvangen. Martin en zijn vrienden waren, net als jij in het weekend euforisch, want zo’n hoge potentiële prijs hadden ze nog nooit gehad. Helaas bij de eerste wedstrijd op vrijdagavond lagen we er al uit. Den Haag won terwijl ik toch zeker wist dat ze gelijk zouden spelen. Het hele weekend werd ik vervolgens bestookt met sms’jes die mij duidelijk maakten dat ik de oorzaak was van hun weekenddip en dat ze daarom maar een biertje hadden besteld op mijn rekening. ‘Dat zie je verkeerd Mart,’ zei ik toen ik hem maandagmorgen sprak, ‘ jullie zijn twaalf uur lang gelukkig geweest met de illusie van de hoofdprijs. Volgens mij gaan er weken voor bij dat je minder dan twaalf uur gelukkig bent. Dat is toch een mooie score?’

Dus koester je euforische toestand Gerard zolang het kan. Even tijdelijk ondergedompeld blijven in dat gelukzalige gevoel kan geen kwaad. En in tegenstelling tot de gokkers blijft er bij jou wel iets over van dat goede gevoel. Je gaat je weliswaar beseffen dat je toch niet alles weet, maar in ieder geval meer dan voorheen. Misschien is juist die gelukzalige fase van kauwen en herkauwen van nieuwe kennis een van de voorwaarden om de kern van die nieuw verworven kennis te laten beklijven.

En daarmee kom ik op een belangrijke eigenschap van ondernemers en leiders. Nieuwsgierig zijn: alles willen weten, signalen van de tijdgeest opvangen, zicht willen hebben op technologische en maatschappelijke ontwikkelingen, mensen willen begrijpen. Nieuwsgierigheid laat alle informatie binnenkomen. Een goede leider verwondert zich over al die informatie, snuffelt eraan en zet zijn verstand in om uit die wirwar van informatie keuzes te maken. Wat kan hij als ondernemer en leider gebruiken en wat is voor zijn situatie niet van belang? Nieuwsgierigheid verzamelt. De rede analyseert en selecteert. Beide eigenschappen zijn belangrijk.

Ander onderwerp. Ik wil nog wat kwijt over jouw constatering dat je van een leider mag verwachten dat hij ook handelt naar zijn woorden. ‘Walk your talk’, zoals je dat noemt. Met de rede van Mandela in mijn achterhoofd laat ik mijn bescheidenheid dit keer vallen en citeer uit mijn eigen boek Waarachtig Leiderschap. ‘Het andere kenmerk van wijsheid is dat wijsheid niet wordt bepaald door wat een leider over wijsheid weet, maar door wat een leider aan wijsheid laat zien. Kennis van wat wijs is, is geen wijsheid. Wijsheid impliceert het ernaar handelen.’ Ik zou daar naar je collega duidelijk in zijn. Misschien kan en wil hij gewoon geen leider zijn. Wellicht voelt hij zich meer een leraar dan een leider. Meer een theoreticus dan een practicus. Daar is niets mis mee, maar zoek dan ook naar rollen die daarbij passen. Het geven van bijvoorbeeld (instrumentele, technische, inhoudelijke) trainingen. Intern en/of extern.

Nu had ik nog iets willen zeggen over de werkelijkheid en dat  jij schrijft dat de werkelijkheid Jan heet. Dat is natuurlijk onzin. De werkelijkheid heeft velen kanten. Ik benadruk er een, jij benadrukt weer een andere kant en vele anderen hebben ook weer hun eigen beleving van de werkelijkheid. Het totaal van al die invalshoeken komt wellicht in de buurt van de werkelijkheid. Ik wilde Aristoteles er nog bij halen want die heeft daar ook een aardige visie op. Maar dat komt een volgende keer wel.

Groeten

Jan